[ENG]
The last very large Iranian city we visited during this trip was the former capital of the Persian Empire, Shiraz. With over 1.5 million inhabitants, it was ranked 6th on the list of Iran's largest cities, but there were times in history when Shiraz was a much more significant city. In the immediate vicinity of the city there are two ancient capitals of the Persian Empire, i.e. Pasargada, located approximately 130 km to the north-east, and Persepolis, located approximately in the same north-eastern direction, but 50 km closer.
Only after the fall of these two great cities could Shiraz flourish, and the peak of this development came after the Arab conquest in 693. New mosques, palaces, libraries were built in the City and the defensive walls were expanded. By a lucky coincidence, Shiraz was not destroyed by the Mongols, who had completely plowed Persia several times in history.
[PL]
Ostatnim bardzo dużym Irańskim miastem odwiedzonym przez nas podczas tej wycieczki była dawna stolica imperium Persji czyli Shiraz. Liczący ponad 1,5 miliona mieszkańców na liście największych miast Iranu uplasował się na 6 miejscu, ale bywały takie czasy w historii, że Shiraz był dużo bardziej znaczącym miastem. W niedalekim sąsiedztwie miasta znajdują się dwie antyczne stolice imperium Perskiego, czyli położona około 130 km na północny wschód Pasargada, oraz mniej więcej w tym samym północno wschodnim kierunku, ale o 50 kilometrów bliżej położone Persepolis.
Dopiero po upadku tych dwóch wielkich miast mógł nastać rozkwit Shirazu a szczyt tego rozwoju nastał po podboju arabskim z roku 693. W Mieście powstawały wówczas nowe meczety, pałace, biblioteki i rozbudowali mury obronne. Szczęśliwym zbiegiem losu Shiraz nie został zniszczony przez Mongołów, którzy kilka razy w historii doszczętnie przeorali Persje.
[ENG]
We were lucky that in Shiraz we were also hosted by Iranians through the couchsurfing platform and, as was the case several times in the past, this time we were able to visit very interesting places about which you can't find information in typical tourist guides. Such a place was the "house of strength" where a form of physical activity combining athletics, weightlifting, music, and religious ritual is still practiced today. To the rhythm of dull drums, in a small room in a deep basement, which can only be reached by narrow, steep stairs, there is a zurkhaneh, a kind of Persian gym, the idea of which arose in pre-Islamic times. In zurkhaneh, exercises are performed in an octagonal ring barefoot and with a bare chest. This symbolizes social equality between individual athletes. In addition to working on physical strength, young people training in zurkhaneh acquire values such as respect for other athletes, modesty and honesty. The entire room is filled with very strange exercise equipment. There are no barbells, dumbbells or kettlebells typical of modern gyms. In return, various types of clubs, targets and balls used for training are stuffed around the accounts. Just for fun, I would like to add that this is the last sport in Iran that does not allow women to compete to this day, although it should be mentioned that Iranian women are starting to make efforts in this direction, so who knows what will happen in some time.
[PL]
Mieliśmy to szczęście, że w Sziraz również byliśmy goszczeni przez Irańczyków poprzez platformę couchsurfing i tak jak miało to miejsce kilkukrotnie w przeszłości tak i tym razem dzięki temu udało na się odwiedzić bardzo interesujące miejsca, o których próżno szukać informacji w typowych przewodnikach turystycznych. Takim miejscem był „dom siły” w którym do dzisiaj jest uprawiana forma aktywności fizycznej łącząca, łącząca lekkoatletykę, podnoszenie ciężarów, muzykę, i rytuał religijny. W rytmie głuchych bębnów w małej sali w głębokiej piwnicy, do której można dostać się wyłącznie po wąskich stromych schodkach znajduje się zurkhaneh czyli, rodzaju perskiej siłowni, których idea powstała jeszcze w przed islamskich czasach. W zurkhaneh ćwiczenia wykonuje się na oktagonalnym ringu boso i z gołą klatką piersiową. Symbolizuje to równość społeczną między poszczególnymi sportowcami. Poza praca nad tężyzną fizyczna młodzież trenująca w zurkhaneh nabywa wartości takie jak szacunek wobec drugiego sportowca, skromność i uczciwość. Cała sala wypełniona jest bardzo dziwnymi przyrządami do ćwiczenia. Próżno szukać tam typowych dla współczesnych siłowni sztang, ciężarków czy ketli. W zamian za to po kontach poupychane są różnego rodzaju maczugi, tarcze czy kule służące do ćwiczeń. Dla ciekawostki dodam jeszcze, że jest to ostatni sport w Iranie, który do dnia dzisiejszego nie dopuszcza rywalizacji kobiet, chociaż trzeba wspomnieć, że Iranki poczynają w tym kierunku starania, więc kto wie co będzie za jakiś czas.